Elektromagnetische velden en straling
Bij velden en straling denken veel mensen aan radioactiviteit en andere onzichtbare bedreigingen. Maar straling komt overal om ons heen voor en heeft niet altijd met radioactiviteit te maken. Sommige straling is zelfs onmisbaar voor het leven op aarde, zoals zonlicht.
Natuurlijke vormen van straling zijn kosmische straling en UV-straling van de zon. Voor speciale toepassingen wordt straling kunstmatig opgewekt, zoals in zonnebanken, magnetrons en mobiele telefoons. Maar straling en velden ontstaan ook als bijproduct. Dat gebeurt als je elektrische apparaten gebruikt, en tijdens het transport van elektriciteit door hoogspanningskabels. Of straling en elektromagnetische velden gevaarlijk zijn, hangt af van de soort, de sterkte en hoe lang iemand ermee in contact staat.
Straling of veld?
Elektromagnetische velden zijn overal aanwezig waar elektrische ladingen zijn. Zo’n veld bestaat uit elektrische en magnetische golven die zich samen voortbewegen. Een elektrisch veld ontstaat door de aanwezigheid van elektrische lading. Een magnetisch veld ontstaat als de elektrische lading beweegt (stroom). De sterkte van een elektromagnetisch veld daalt naarmate je verder van de bron staat.
Verzamelnaam
De term elektromagnetisch veld is een verzamelnaam waaronder diverse soorten velden en straling vallen. Licht en warmte zijn voorbeelden die iedereen kan waarnemen. Maar er zijn ook soorten die je niet kunt waarnemen. Denk aan de microgolven van de magnetron, de radiogolven van radio, televisie en het mobiele telefoonverkeer, en elektromagnetische velden van elektrische apparaten.
Doorgaans spreken we over 'velden' als het gaat om elektromagnetische golven met een lage frequentie (gemeten in Hertz, of Hz). Velden bezitten weinig energie. Voor elektromagnetische golven met een hoge frequentie wordt meestal 'straling' gebruikt, en daar komt veel energie bij kijken.
Velden: ELF en RF
Als elektromagnetische golven zich met een lage frequentie voortbewegen, spreken we meestal over elektromagnetische velden. Dat zijn velden van 50 Hz tot 300 GHz (GHz staat voor gigahertz, ofwel 1 miljard Hz). Deze groep is weer onder te verdelen in (onder meer) extreem laagfrequente (ELF) velden en radiofrequente (RF) velden.
Stroom: extreem laag-frequent
De stroom in het stopcontact en in hoogspanningsmasten heeft een frequentie van 50 Hz. Daarom heten de elektromagnetische velden die daarbij ontstaan Extreem Laag Frequente velden.
Draadloze communicatie: radiofrequent
Mobiele telefoons, draadloos internet en radio- en tv-zenders maken gebruik van velden met een frequentie van 100.000 Hz tot 300 GHz. Dat zijn zogeheten radiofrequente (RF-)velden.
Bron: www.milieucentraal.nl